- Cháu chào bác Xiêm ạ . Lâu rồi con không lên , bác vẫn khỏe chứ ạ .
Ngọc Y vào cửa hiệu phố , Hồng Xiêm . Chuyên sửa khóa , cách quầy thuốc của mẹ trong chợ vài căn . Đầu cậu hơi cúi xuống khoanh tay ngay ngắn .
- là Ngọc Y đấy ư , gớm nào . Để bác xem , lớn rồi đẹp mã như thầy rồi đấy.
Một người đàn bà đã quá 50 , nheo đôi mắt đã dần mờ đi . Giọng bác đều vọng ra như tiếng chuông của một nhà thờ xứ đạo .Từ chiếc ghế con , đôi chân đến gần cậu . Bác xoa nước da trắng trên khuôn mặt Ngọc Y mà , có cái xuýt xoa đến lạ . Hai tròng mắt âu yếm truyền sang hơi nồng của đôi tay
- Để già xem , cháu lớn và cao quá . Năm nay cháu bao nhiêu rồi ?
- Dạ nhẩm lịch cháu 18 , rồi ạ .
Cậu đỏ mặt vì mừng , để rồi úp mở thưa . Mợ bên cạnh cười hiền .
- Bác coi như cũng thôi nhớ cháu nó rồi . Có chút trái cây , xin phép biếu bác .
- Ấy , kìa cô quà cáp gì . Tôi thấy cháu tôi ,là tôi mừng . Cần gì biếu cho nó tốn kém .
Mợ hiền đưa mắt , hạ tay mà lễ phép .
- Bác cứ nhận ,cho cháu vui . Mùa nào thức nấy . Trái cây ấy mà không tốn bao đâu .
- Thôi thì nhận cho cô vui , lần sau liệu cho Ngọc Y , tôi già rồi sao cũng được.
Bác Xiêm nhận chiếc giỏ mà cần mẫn để sang một góc , mợ mỉn cười . Chỉnh chiếc khăn quàng cổ nói .
- Bác quan tâm Ngọc Y , cháu cũng thấy nhẹ lòng .
Người đàn bà ấy nhìn về phía bàn thơ ,nơi có khung ảnh đen trắng mờ của người chồng quá cố .Đôi mắt xám của Ngọc Y lặng thinh , nhìn đôi mắt đen trầm ngầm ấy , đâu đó kí ức thời xa xưa ,đằng đặng đau lòng
Không thể cùng nhau suốt kiếp ,với người chồng mệnh bạc , một tiếc nuối vạn lòng sầu của một đời thiếu phụ lo toan .
-Âu cùng cảnh với nhau hiểu một chút cũng là thương lấy chính mình . Cô và tôi nuôi con mà không chồng .
Bác bình thản nói , nhưng hình như đã chạm vào sau nhất trong tâm trí , của người mẹ dăm 40 .
Cậu đỡ lấy ,vuốt nhẹ cái lưng áo hồn tàn tàn , mợ che miệng nhắm mắt mà nấc một tiếng .Ngọc Y ít lần thấy mợ khóc , từ dạo tang ông ngoại . Sau lần đó mợ ít xúc động như bây giờ.Một hồi sau , mợ mới sũi sụt.
- Ngọc Y phiền đến con , mợ không sao .
- Mợ ơi , mợ đừng khóc có con đây . Mợ khóc con xót .
Mợ cầm tay cậu , nắm lấy ngón tay . Mơ màng xót xa , đầy cái ý thương yêu .
- Bác à, âu cũng là cái số của cháu . Nhưng xin bề trên thương lấy con cháu . Đừng gặp cái cảnh bạc bẽo , khốn cùng .
- Cô , nói đúng chúng ta đã đứt ruột đứt gan vì trượng phu . Cắn răng nửa đời đã đành . Chỉ mong thế hệ sau phải chung một cảnh .
Bác Hồng lau mí mắt , mỏi mòn nhìn ra ngoài ánh sáng từ cửa .
Có bát canh cần nó còn mang cho
Trước là mất giỗ , sau là mất con !"
Cậu xót nhìn mợ , lòng rối ren vô cùng . Ánh mắt mợ ươn ướt . Trên da dẻ hồng phấn , người phụ nữ vốn truân chuyên vẫn ít mền yếu nhưng suy cho cùng cũng là phận làm đàn bà , có ai không nhớ chồng đến mỏi mòn đâu ?
Mợ lau cái khăn mặt , chậm chậm bình tĩnh. Mợ đưa một bên túi vải qua vai nhìn bóng lớp dân đang đi ngoài phố . Suy nghĩ rồi nói .
- À hôm nay dắt Ngọc Y ra phố một bữa . Cháu xin phép bác , mẹ con cháu đi ạ .
Bác Hồng , gật gật . Đưa hai tờ giấy đỏ dúi vào tay Ngọc Y , cười đáp .
- Hai mẹ con đi vui nhé .
-Cháu chào bác ạ . Ngọc Y Trước khi đi khoanh tay lễ phép chào bác .
Ra đường rồi , ngang qua một phiên chợ , chân cậu rảo nhanh theo mẹ . Một tiếng đàn nhẹ kéo dài của người hát dạo trong chợ thật là ắng giữa cái nháo nháo của mấy mà hàng chợ . Xe kéo ra vào tấp nập .
Trên cái chiếu hoa rách , người đàn ông mắc cái áo nâu , kéo đàn nhị thuần thục , hát rằng .
"Cò ơi xin đừng quên công sinh dưỡng .
đừng ham phương xa mà quên thân phơi nắng xưa .
Nhớ khi đi ngược về xuôi , mẹ vất vả lắm biết chửa ?...
Bây giờ dù muốn hay không cò con cũng phải .
Con ơi ới ơi gả ra đằng ấy ..Có biết đường về quê ?!"